Kinderen worden de dag van vandaag vaak overladen door prikkels, zowel op school als thuis. De zintuigelijke verwerking van al die prikkels speelt een belangrijke rol bij het optimaal functioneren en deze verwerking beïnvloedt het mentaal en lichamelijk welzijn. Kinderen die moeite hebben met het verwerken van al die sensorische informatie kunnen ook problemen ondervinden om bepaalde taken uit te voeren. Deze kinderen vertonen onaangepaste gedragingen zoals: zwakke aandachtsspanne, moeilijkheden met het volgen van instructies, problemen met het reguleren van emoties,… Er is ook goed nieuws: voldoende aandacht voor het preventief ontladen van spanning bij kinderen kan leiden tot betere zelfregulerende vaardigheden. Hoe kan je dit in jouw gezin aanpakken?
Wat is sensorische informatieverwerking?
Sensorische informatieverwerking gaat over de verwerking van informatie die via onze zintuigen onze hersenen bereikt. We hebben vijf bekende zintuigen: reuk, gehoor, smaak, tast en zicht. Deze zintuigen stellen ons in staat om informatie over de wereld om ons heen te ontvangen. Naast deze vijf zintuigen spelen drie minder bekende zintuigen een belangrijke rol: het evenwichtsgevoel, de informatie uit spieren en gewrichten en de informatie uit inwendige organen. Deze drie geven informatie over ons eigen lichaam. Onze hersenen verwerken al deze informatie, zodat we kunnen waarnemen, reageren en handelen. Wanneer de sensorische informatieverwerking verstoord is, kunnen we minder gepast reageren op wat er in en om ons heen gebeurt.
Kinderen die op een bepaald moment over-of onderprikkeld zijn, vertonen soms gedragingen die – in onze ogen- storend zijn. Heel vaak gaat het echter om pogingen van het kind om zichzelf te reguleren (denk maar aan kinderen die weglopen, maar eigenlijk op zoek zijn naar een vluchtroute omdat ze zich overprikkeld voelen). Kinderen hebben doorgaans ook erg weinig controle over hun zintuigelijke omgeving (er wordt bijvoorbeeld verwacht dat ze uren stil zitten, terwijl ze misschien net meer behoefte hebben aan beweging). Wanneer er lastige gedragingen op de voorgrond treden, zit een kind veelal reeds in een fase van overprikkeling en emotionele en/of fysieke spanning. Het is aan te raden om met kinderen preventief te werken aan spanningsontlading en om een goed zicht te krijgen op wat een kind in een bepaalde situatie nodig heeft.
Hoe kan je je kind helpen om preventief spanning te ontladen?
Kinderen kunnen op verschillende manier spanning ontladen. Elk kind is anders, dus goed observeren wat jouw kind nodig heeft, is belangrijk. Onderstaand vind je informatie over enkele effectieve strategieën die kinderen kunnen helpen om spanning te verminderen en zichzelf te reguleren. Je kind heeft jouw hulp daar (zeker op jonge leeftijd) bij nodig. Hoe ouder kinderen worden hoe meer autonoom ze zichzelf en hun emoties kunnen reguleren. Al heeft dit proces geen eindpunt: ook volwassenen leren nog bij omtrent zelfregulatie en ook volwassenen hebben soms anderen nodig om zichzelf te kunnen reguleren en spanning te verminderen.
Ademhalingsoefeningen
Leer je kind om bewust te ademen en oefen met het verminderen van spanning via de ademhaling. Diepe ademhaling kan helpen om stress te verminderen en draagt bij aan een gezonde emotieregulatie. Kinderen kunnen vaak wat hulp gebruiken bij het inoefenen van een rustige ademhaling. Met de Pawz Kalmerende Pup kan je je kind drie ademhalingsoefeningen aanleren.
Sensopathisch spel
Sensopathisch spel is een spelvorm waarbij alle zintuigen van kinderen worden gebruikt. Tijdens dit spel ontdekken kinderen hun leefwereld via de verschillende zintuigen. Dit type spel stimuleert de zintuigelijke waarneming. De zintuigelijke prikkels bevorderen de zelfregulatie van het kind. Meer informatie over sensopathisch spelen en het gebruik van de verschillende materialen vind je hier.
Yoga
Door het ontdekken van kinderyoga leren kinderen beter omgaan met stress en spanning. Kinderen zijn van nature vaak erg verbonden met hun lichaam, maar door onze focus op cognitief presteren leiden we ze te vaak af van hun lichamelijke sensaties. Gedragsproblemen kunnen ontstaan omdat kinderen lichamelijke gevoelens als bedreigend ervaren. Kinderyoga kan een kind helpen om stil te staan bij lichamelijke sensaties. Wil jij jouw kind aanmoedigen om yoga te proberen? Met deze kaartenset met duo houdingen voor ouder en kind kan je samen aan de slag.
Meditatie
Het geregeld inzetten van meditatie-oefeningen is een krachtig hulpmiddel om preventief te werken rond spanningsreductie. Bovendien zorgt meditatie voor een stijging van psychisch welzijn. En vergis je niet: ook met kinderen kan je het parasympathische zenuwstelsel activeren via meditatie. Je kan verschillende tools gebruiken om met je kind de wereld van meditatie te ontdekken. Met behulp van het boekje “Mindfulness & Meditatie voor Kinderen” exploreer je 16 zorgvuldig samengestelde oefeningen.
Emoties uitdrukken
Het onder woorden brengen van hoe we ons voelen helpt ons om vastzittende spanning los te laten. Kinderen die beschikken over een ruime emotionele woordenschat kunnen beter uitdrukken hoe ze zich voelen. Op die manier bevorder je de emotieregulatie van je kind en zorg je voor emotionele ontlading en spanningsreductie. Een goede emotionele geletterdheid ontstaat niet vanzelf. Met deze fijne emotietools kan je binnen je gezin samen op ontdekkingsreis in de boeiende wereld van emoties.
Beweging en fysieke activiteiten
Beweging en fysieke activiteiten spelen een cruciale rol bij het verminderen van spanning bij kinderen. Ook wandelingen in de natuur zijn een aanrader om kinderen te helpen om tot rust te komen. Bewegen in de buitenlucht helpt om te ontprikkelen en is een opkikker voor het kinderbrein.
Rustgevende routines
Rustgevende routines saai? Neen, zeker niet! Kinderen hebben rustgevende routines nodig voor het creëren van een gevoel van veiligheid, voorspelbaarheid en rust. Regelmatige rustmomenten helpen kinderen om hun emoties te reguleren en om stress te verminderen. Bovendien bevorderen deze routines de essentiële verbinding tussen ouder en kind.
Heb je interesse in tips en tools omtrent het aanleren van soft skills in jouw gezin? Wil jij het mentale welzijn van jouw kroost bevorderen? Volg ons dan via Instagram of Facebook.